Nie mieliśmy pojęcia, jak bardzo to kłamstwo zaważy na naszym życiu... (Tego ci nie powiedziałam Kelly Rimmer)

W pierwszym momencie, kiedy zobaczyłam tytuł Tego ci nie powiedziałam, pomyślałam, że to będzie thriller lub romans. I pomyliłam się. Kelly Rimmer opowiada historię dwóch kobiet – współczesnej Alice i Aliny - tej, która dorasta w momencie wkroczenia wojsk niemieckich na tereny Polski podczas II wojny światowej. Stany Zjednoczone i Polska. Dwa światy, a jednak może się okazać, że wiele je łączy.

Fabuła

Alice jest gospodynią domową, matką dwójki wyjątkowych dzieci. Córka jest ponadprzeciętnie inteligentna, a syn Eddie ma zaburzenia ze spektrum autyzmu. Kobieta każdego dnia boryka się z codziennymi obowiązkami, poświęcając się w całości rodzinie. W tej sytuacji prośba ukochanej i umierającej babci Hani wydaje się niemożliwa do spełnienia. Ale czy na pewno wyjazd do Polski jest nie do zrealizowania?

Alina to młoda, naiwna nastolatka zakochana w Tomaszu, synu lekarza z pobliskiego miasteczka Trzebinia. Chroniona przez narzeczonego, rodziców i starszych braci, wychowywana pod kloszem wkracza w świat dorosłości obserwując coraz śmielsze i brutalne zachowania okupujących tereny Niemców. Kim jest? Kim się stanie? I czy w ogóle dorośnie?

Przeszłość – współczesność

Kelly Rimmer prowadzi jednocześnie dwa wątki: współczesny z Alice oraz ten z 1942 roku z Aliną. Dzięki temu, mamy możliwość śledzenia wydarzeń w dwóch wymiarach czasowych, porównywania dwóch kobiet i szukania potencjalnie wspólnych mianowników. Bardzo lubię dwutorowość wątków. Przeważnie sprawia, że czytanie mnie nie nudzi, a jednocześnie (w przypadku odległych okresów, w których dzieje się akcja) uwydatnia różnice, z których często nie zdajemy sobie sprawy na co dzień.

Dotyczy to na przykład komunikacji. W obecnych czasach dostępność do mediów i możliwość rozmowy ludzi znajdujących się na dwóch krańcach świata to całkowita opozycja do czasów II wojny światowej, kiedy ludzie ze wsi kilkanaście kilometrów pod Oświęcimiem mieli bardzo mgliste pojęcie lub żadne o tym, co działo się w obozach w Auschwitz i Birkenau.

Wartość przeszłości i historii

Tego Ci nie powiedziałam uświadomiła mi po raz kolejny, że obecnie, kiedy niemal odeszło pokolenie, które przeżyło wojnę, zanika pamięć o czasach wojennych, o rzeczywistości obozowej i realiach życia codziennego, warunkach bytu i relacjach między ludźmi. Wiele powieści, powstających wykorzystujących szczególnie obozy koncentracyjne jako tło, bardzo mocno łagodzi obraz dramatu i tragedii ówczesnych czasów.

Książka Kelly Rimmer na szczęście do nich nie należy, ale to głównie dlatego, że ta tematyka pojawia się jedynie w postaci niepokojącego bohaterkę czarnego dymu znad Oświęcimia (który wzbudza niepokój również u czytelnika, który doskonale wie, co on oznacza), a autorka skupia się na losach dziewczyny ze wsi w czasach zawieruchy wojennej. Bezwzględnie obnaża jej naiwność, egoizm i ogromną nieświadomość dotyczącą świata i wydarzeń wokół niej, które spowodowane  są w głównej mierze wychowaniem pod kloszem przez najbliższą rodzinę. 

Z drugiej strony nawet niewielka styczność z tragedią Żydów, obrazami wojennego spustoszenia i brutalnego zachowania Niemców sprawia, że Alina dojrzewa emocjonalnie. Jak wiele takich dziewczyn wówczas żyło? Ile miały szczęścia? Jeśli przeżyły, to jakim kosztem?

Przeraża mnie fakt zanikania świadomości czasów tak bolesnych – co obrazuje totalna niewiedza Alice, żyjącej w Stanach Zjednoczonych, a której dziadkowie uciekli w czasach wojny z Polski. Jej brak ciekawości i pytań o czasy polskie rodziny oraz jednoczesna niechęć babci i dziadka do opowiadania o tamtych czasach sprawiła, że dorosła Alice nie wie nic o swojej Buni. A wyprawa do Ojczyzny w poszukiwaniu nieznanej kobiety o imieniu Alina wydaje się nierealna.

Kobieca siła i poświęcenie

Tego Ci nie powiedziałam pokazuje również, że nawet delikatna i pozornie krucha kobieta potrafi w obliczu zagrożenia swoich bliskich znaleźć w sobie siłę do działania i podejmowania bardzo trudnych decyzji. Jak również, jak bardzo potrafi się oddać rodzinie, zapominając o sobie i swoich potrzebach, co bardzo często powoduje rosnącą frustrację i zgorzknienie. Dwie różne kobiety, dwa różne życia, a jednak podobna determinacja, którą napędza miłość do bliskich i do mężczyzny.

W skrócie

Kelly Rimmer w Tego Ci nie powiedziałam stworzyła wzruszającą opowieść o kobietach, które łączy dużo więcej niż kiedykolwiek by im się wydawało. Ukazuje skomplikowane i często po wielu latach zapomniane losy ludzi, którzy żyli w czasach II wojny światowej. O decyzjach i wspomnieniach, które zostały zamknięte w małym pudełku i o więzach, które mogą się pojawić podczas prób odkrycia przeszłości. 

To opowieść inspirowana prawdziwymi zdarzeniami, która zwraca uwagę na wartość historii, której rysy powoli się zamazują, na relację międzyludzkie w różnych epokach, do czego może prowadzić ciekawość, samorealizacja. A także na rolę kobiety kiedyś i dzisiaj oraz na istotę partnerstwa w związkach w różnych pokoleniach (a jednak opierających się na tych samych wartościach). Przeczytajcie sami.