Ból – Zaruya Shalev

Ból to uczucie, które zna każdy z nas. Od małego nabijamy sobie siniaki ucząc się świata. To również główny bohater powieści Zarui Shalev o tym samym tytule. W wydaniu, które czytałam jest piękna okładka, która nabiera dodatkowego znaczenia po przeczytaniu książki.

Iris jest szanowaną dyrektorką prestiżowej izraelskiej szkoły. Na jej reputację bardzo długo pracowała, najpierw jako pracownica, potem jako szefowa. W tym czasie została ciężko ranna w zamachu terrorystycznym. Wiele czasu zajęło złożenie wszystkiego w całość po tym wypadku. Pozostał jednak ból, który w dziesiątą rocznicę tego wydarzenia postanawia o sobie bardzo mocno przypomnieć.

Ogromny, przeszywający, którego leki przeciwbólowe nie potrafią dostatecznie złagodzić, towarzyszy bohaterce niemal cały czas. Jego powrót w tak silnej formie staje się momentem zwrotnym w życiu kobiety. Wyzwala w niej ciąg wspomnień, nie tylko z samego wypadku, ale również z odległej przeszłości.

Iris powraca myślami do swojej miłości życia Etjana. Szaleńczo zakochana,  trwała przy nim i jego umierającej na raka matce, ale on postanowił ją zostawić. Ciężko to przeżyła, a kiedy jakoś się pozbierała, założyła rodzinę, on pojawia się ponownie na jej drodze. Czy stare uczucie umarło? Czy bohaterka dokona przewrotu w swoim życiu i zostawi to, co zbudowała, dla mężczyzny z młodości?

Ból to opowieść nie tylko o bólu fizycznym, którego Iris doświadcza po zamachu terrorystycznym, ale również ból egzystencjonalny, który towarzyszy każdego dnia. To on zwraca jej uwagę na codzienną rutynę, na przywary męża i trudności z dziećmi. I chociaż nie można jej zarzucić, że jest złą matką, to jednak sposób, w jaki myśli o swojej rodzinie może okazać się bliski wielu kobietom, które są przeciążone i nieszczęśliwe.

To często zmęczenie i rozczarowanie życiem, jego codziennymi aspektami sprawiają, że człowiek zaczyna zastanawiać się, co by było gdyby coś w przeszłości wydarzyło się inaczej. Dla bohaterki taki katalizatorem staje się Etjan. Przez niego zaczyna analizować swoje życie,  relacje z mężem i dziećmi. Czy wypadnie ona na korzyść bliskich?

To opowieść również o trudnej samoanalizie, podejmowaniu decyzji, kiedy na szali jest nie tylko jeden człowiek, który ją podejmuje, ale również zależni od niego członkowie rodziny i to coś więcej, bo:

Rodzina to coś więcej niż poszczególne osoby, Miki, Alma, Omer i ich zachowanie w konkretnej sytuacji. Całość to coś więcej niż suma poszczególnych elementów.

Czy Iris jest w stanie dostrzec, czym jest to „coś”? Czy człowiek będąc  na rozdrożu drogi jest w stanie zauważyć również swoje błędy i podjąć wysiłek, aby je naprawić? Zaruya Shalev w książce Ból podejmuje trudne tematy i podkreśla, jak bolesna może być taka analiza wewnętrzna. Po lekturze nadal pozostają pytania, które czytelnik zadaje sam sobie.

Egzemplarz znajduje się w Filii 71 Biblioteki Wojewódzkiej i Miejskiej w Gdańsku